Begin 1900 wilde de ANWB het wandeltoerisme bevorderen. De eerste lange afstandswandelingen werden uitgezet onder de naam Bondswandelwegen. De route van Amsterdam naar Arnhem was in 1914 de eerste. Nu meer dan 100 jaar later ga ik op zoek naar de oude paden van toen en bekijk hoe ons land in die tijd veranderde. Al wandelend passeer ik veel interessante plekken vol rijke historie of rustgevende natuur. Geniet samen met mij van de venen, het Gooi, de Utrechtse Heuvelrug en de Veluwe, en ontdek dat er verrassend veel van de oude route nog altijd beleefbaar is. Bestel de wandelgids via de webshop en loop samen met mij dit oudste wandelpad van Nederland.
De route
De route van 154 kilometer van Amsterdam naar Arnhem kent vele gezichten. Te beginnen met de stad Amsterdam. Nog even in de drukte, waarin park Frankendael een oase van rust vormt. De stad gaat verrassend abrupt over in het uitgestrekte veenweidegebied.
Met het pontje steken we het kronkelende riviertje De Vecht over. Na Nederhorst den Berg genieten we van de Ankeveense Plassen, waar je voor het eerst het gevoel krijgt diep in de natuur te zitten. Overal zie en hoor je watervogels, libellen en misschien zelfs wel reeën.
Net voor Hilversum begint het landgoederen- en lanenfeest dat ons de rest van de route zal begeleiden. We slingeren van landgoed naar landgoed over de Utrechtse Heuvelrug. Ook aan beukenlanen geen gebrek. Het is ongelofelijk te bedenken dat je via de beukenlanen van landgoed naar landgoed loopt én dat alles nog zo intact is gebleven. Door deze oude beukenlanen waan je je écht 100 jaar terug in de tijd.
Ook bijzondere bouwwerken mogen niet ontbreken. Via het Franse hoogstandje ‘De Pyramide van Austerliz’ loop je naar Doorn, waar in het bos een reusachtige uitkijktoren op je wacht. Vanaf daar ga je naar de Graftombe van Nellesteyn.
Ook aan hoogtemeters geen gebrek. Geregeld wacht je een mooi uitzicht, vooral rondom Rhenen, met groeve Kwintelooijen en de Grebbeberg. In de buurt van Arnhem komt er water in het spel en stromen de sprengenbeken weelderig door de bossen.
GPX downloaden
Zin om ook de wandeling te lopen? Bestel de wandelgids in mijn webshop of bij de boekhandel. In de wandelgids staat een code. Met deze code is het mogelijk het GPX-bestand van deze route te downloaden. Let op, momenteel is het alleen mogelijk met een computer dit te downloaden. Via een mobile telefoon werkt dit even tijdelijk niet. Hier wordt aan gewerkt.
Tips van de boswachter
Tijdens het wandelen zijn we écht een dagje uit. We komen dan ook vele leuke plekjes tegen. Wellicht brengt het je op ideeën.
Het voetveer in Nigtevecht wil je absoluut niet missen. Kijk hier voor de actuele vaartijden.
Natuurmonumenten heeft in ’s-Graveland een leuk bezoekerscentrum waar ze boeiende informatie hebben over de Vechtplassen en de buitenplaatsen van ’s-Graveland. Ook het winkeltje is helemaal leuk. Succes om daar met lege handen weg te lopen.
Ook leuk is Sperwershof, een pluk- en theetuin direct aan de route in Kortenhoef. Overal staan bloemen en vindt je heerlijke plekjes om even lekker te zitten en tot rust te komen. Beslist een aanrader om even doorheen te lopen of te ontspannen.
Een tip voor de hele route. Pak je rust. Probeer niet het wereldrecord wandelen te verbreken, maar ga op een mooi punt ook eens lekker zitten. Laat de natuur op je inwerken en geniet van hetgeen wat je ziet. Zo kwamen wij in het Spanderswoud een ijsvogel tegen. Het is ontzettend genieten om te zien dat hij niet wegvliegt en jou niet als dreiging ziet. Wist je trouwens dat je het verschil van een mannetje en een vrouwtje kunt zien aan de kleur van de snavel. Die van het mannetje is helemaal zwart, die van het vrouwtje is aan de onderkant oranje.
Lage Vuursche is een van de twee kasteeldorpjes in Nederland. Heerlijk gelegen midden in de bossen van de Utrechtse Heuvelrug. Je kunt er heerlijk wandelen door oude bossen en over de heide. Ga bijvoorbeeld eens kijken bij de Stulp en het Pluismeer. En na afloop van de wandeling een heerlijke pannenkoek eten in een van de vele pannenkoekrestaurants.
Een prachtig kasteel om te bezoeken in Slot Zeist. Niet alleen de broeder- en zusterpleinen zijn indrukwekkend ook de slottuin aan de achterzijde is de moeite waard. Kijkje nemen in het kasteel kan natuurlijk ook. Ow, en let eens goed op de bouw van het kasteel…. Zie je gelijkenis met Paleis het Loo en Huize de Voorst bij Zutphen? Dat kan kloppen, ze zijn ontworpen door dezelfde architect.
Een pyramide in Nederland. Het kan toch echt. Het is een idioot bouwwerk om te zien in Nederland. Ze hebben nogal last van konijnen die de berg ondermijnen, maar je kunt de pyramide beklimmen. Voor de kinderen is er aan de voet van de berg een leuke speeltuin. Dat wordt in combinatie met een mooie wandeling in de omgeving altijd gewaardeerd.
Wandelend over Landgoed Moersbergen valt de kleinschaligheid op. Hier en daar een weilandje, dan een boerderij, dan weer bos, dat is ideaal voor reeën. De keren dat ik op Landgoed Moersbergen geweest ben heb ik dan ook reeën gezien. Het is dan ook een erg mooi gebied om eens een wandeling overheen te maken buiten deze lange afstandswandeling om. Eigenaar het Utrechts Landschap heeft een mooie route uitgezet.
Midden in de Kaapse Bossen staat de Kaap, een grote uitkijktoren waarmee je over de Utrechtse Heuvelrug kunt uitkijken. In de verte zie je Utrechts, Amersfoort en de pyramide van Austerliz liggen. In de herfst extra leuk, omdat het bos onder je allerlei kleuren krijgt. Genieten ten top!
Wijzigingen op de route
De route is met de grootste zorgvuldigheid samengesteld en nagelopen. Mocht je desondanks toch een fout ontdekken geef deze dan door. De wijzigingen zullen op deze pagina te volgen zijn.
Pagina 44:
Punt 1: “Bij hek rechts om het hek heen lopen en laan rechtdoor vervolgen.” Dit mag niet meer. Tekst moet worden: “Bij het hek rechtsaf en na 130 meter pad naar links nemen.
De zin “Pad wordt smaller en met de bochten mee rechtdoor blijven volgen.”, vervalt.
Pagina 51:
punt 2, 5e bolletje “Aan het einde op de kruising rechtsaf Panweg op”. Dat moet zijn: “Aan het einde op de kruising linksaf Panweg op”. Kaartje geeft een juiste weergave.
Route via het Gein
De oospronkelijke route van 1914 liep na Driemond via het Gein naar Nigtevecht. Met de realisatie van het Amsterdam-Rijnkanaal verdween deze mogelijkheid. Kort na het verschijnen van mijn gids werd de Liniebrug geopend, waardoor het oude traject weer bewandelbaar werd. Het doel van mijn gids is natuurlijk zoveel mogelijk van de oude route te volgen. Daarom is het voor het gedeelte tussen Driemond en Nigtevecht een update beschikbaar. In zowel PDF om te printen als een GPX.
beste Ellen,
Vorige week zag ik in het tijdschrift PUUR natuur de ledenadvertentie van jouw wandelroute tussen Amsterdam en Arnhem gebaseerd op de oude bondswandeling.
Ik heb in mijn boekenkast, uit een erfenis, het oude boekje van de bondswandeling van Arnhem naar Zutphen en Deventer.
Misschien heb jij dat allang in je bezit. Maar als dat niet zo is dan stuur ik het met alle plezier naar je op.
Leuk om de route uit te breiden richting Deventer.
Misschien heb jij er wat aan. Zo niet dan blijft het in mijn boekenkast.
Groeten, Charlotte
Beste Charlotte,
dank je wel voor je bericht. In de mailbox heb ik een uitgebreidere mail geschreven. Veel dank voor je aanbod.
Groetjes
Ellen