Gävleborgs län is een (voor Zweedse begrippen) kleine provincie, ongeveer 1,5 uur ten noorden van Stockholm. In deze provincie kom je alles tegen wat Zweden kenmerkt: uitgestrekte wildernis, fraaie kustlijn en een boeiende cultuurhistorie. Wij verbleven een aantal dagen in knusse B&B in Bergby, om vandaaruit diverse fraaie wandelingen te maken.
Skämningsön
Onze eerste wandeling bracht ons naar natuurreservaat Skämningsön. De wandeling begint goed: in de bloemrijke wegberm pronken onder andere rond wintergroen en bosorchis. Dat belooft wat. Een smal bochtig paadje voert ons al snel diep het (naald)bos in. Hoewel oppervlakkig de bossen soms misschien wel wat op elkaar lijken, zijn er toch wel degelijk verschillen. Dit is namelijk wel een bijzonder fraai bos! Geen centimeter van de bosbodem is onbegroeid. Bosbessen groeien overal, net als het geel bloeiende hengel. Verder een keur aan varens, mossen en korstmossen. Dan ineens een dennenorchis. In Nederland ken ik die alleen van de Brunssummerheide en de Waddeneilanden. Ze zijn klein en vallen daardoor amper op, maar zodra je er eenmaal één gezien hebt… Geleidelijk ontdekken we er dan ook steeds meer, tot ons oog op een rots op een andere bijzonderheid valt: Linnaeusklokje. Dit klokje is bijna wit, met een rozige zweem.
Het is niet alleen het bos dat de wandeling de moeite waard maakt; geregeld kun je het fraaie keienstrand op lopen, daar even heerlijk pauzeren en genieten van de vele bloemen aan de kust en de vergezichten over het water. Vinken kruisen ons pad, verder is het rustig in het bos. Dat geldt niet voor de parkeerplaats. De zon schijnt inmiddels volop. De vele bloemen trekken massa’s vlinders aan, zoals keizersmantels, blauwtjes en bosparelmoervlinders.
Wij hielden het bij dit korte rondje, maar je kunt het pad bij de parkeerplaats nemen om vervolgens bij natuurreservaat Svarstensuddens te komen. Ook dat bos is een waar sprookjesbos, zeker vanwege de bijzonder fraaie vegetatie van korstmossen op de rotsen. En ook daar wandel je deels langs de kust, met indrukwekkende rotsformaties. Via de asfaltweg kun je het rondje richting de auto dan completeren.
Axmar bruk
Zweden is rijk geworden met de ijzerindustrie. Overal in Midden-Zweden vind je daar uiteenlopende sporen van terug, van mijnen tot smederijen. Een van deze plekken is Axmar bruk. We nemen eerst een kijkje in de haven. Hier heb je wederom een prachtig uitzicht over de zee met zijn vele eilanden. Je kunt hier ook lunchen, maar wij besluiten dit te doen in Axmar bruk zelf. Die horeca is kleinschaliger en goedkoper. Je zit hier idyllisch in een boomgaard. Bij slecht weer kun je in een knusse kas zitten.
In Axmar bruk werd ijzer met waterkracht gesmeed. Dat moet ooit een ongelooflijke herrie (en stank) zijn geweest, maar nu heerst er de rust. Lange tijd stond er een landhuis, waarbij het voormalige industrieterrein werd omgevormd tot landschapspark in Engelse stijl. Je wandelt via bochtige paden rond een centrale vijver. Het landhuis verdween een halve eeuw geleden, maar de theekoepel staat er nog. Die wordt nu gebruikt bij onder andere trouwerijen. Aan het einde van de vijver staan de goed geconsolideerde ruïnes van de smederij en bijbehorende opslag. Deze gebouwen zijn gemaakt van oude slakken, een restproduct van de ijzerindustrie. Het zijn prachtige stenen die van groen glas lijken. Nog wel intact is de rode, houten watermolen. De deur aan de zijkant is open. Binnen zie je het enorme waterrad. Groot is het landgoed niet, mooi wel. Maak je hier in de buurt een wandeling (zoals Skämningsön of het beekdal Skärjån), dan mag je Axmar bruk beslist niet overslaan.
Sillvik
Ga je in Bergy in zuidelijke richting, dan kom je in het dorp Norrsundet. Een beetje verstopt, starten even voorbij het voetbalveld diverse wandelroutes: rood, blauw en geel van respectievelijk 4, 5,5 en 8 kilometer. Vanwege dreigende buien besluiten we de blauwe route van 5,5 kilometer te volgen. Al snel bereik je Saltharsfjärdens Badplats. Hier zijn een klein strandje, zwemsteiger en omkleedvoorzieningen aanwezig. Het weer is nog aangenaam en dochter Agnes besluit een poging te wagen, terwijl visdiefjes het ene visje na het andere uit het water weten te vissen. Je zwemt hier in de zee, en ondanks het lekkere weer is het water behoorlijk fris. Agnes staat dan ook weer snel op het droge.
We vervolgen onze wandeling door een sparrenbos. De ondergroei is wat minder gevarieerd dan bij de eerdere wandeling van vandaag en bestaat vooral uit bosbes en hengel. Ineens vallen er (te vroeg) de eerste regendruppels, maar gelukkig arriveren we net bij schuilplaats Sillvik. Hier zitten we droog én genieten we van het uitzicht over de zee. Zoals op zoveel plekken in Zweden kun je ook hier weer barbecueën. Even verderop komen we wederom bij de zee, maar de kust bestaat nu uit fraai gevormde rotsen. Zo biedt de kustlijn iedere keer weer een nieuwe verrassing.
Wij draaien na verloop van tijd van de kust weg. Je kunt via de gele route je weg langs de kust vervolgen. Je komt dan nog langs een historisch baken en enkele bunkers. Ondanks dat we deze nu dus missen, zijn we blij met ons besluit. Een brede, uiteraard uitgestorven gravelweg voert ons door het bos terug richting de auto. Dat klinkt misschien saai, maar de vegetatie langs de gravelweg is gevarieerder dan langs het bospad. We zitten nog niet in de auto en de regen komt met bakken uit de lucht.
Eenmaal weer terug bij de B&B kondigt gastheer Stef aan dat het eten niet lang meer op zich laat wachten. Vandaag staat er een heerlijke romige gehaktbal met aardappeltjes op het menu. We laten het ons goed smaken.
Dit wil ik ook!
Deze blog is mogelijk gemaakt door Hedenstugan B&B Hotel in Bergby. Hier verwelkomen Stef en Kajsa je in een voormalig ziekenhuisje wat Stef in 2012 heeft omgebouwd tot een sfeervolle B&B. Indien gewenst kookt de gastheer ’s avonds een maaltijd. Wij maakten gebruik van de driepersoons kamer. Er zijn kamers van een tot en met vier personen. Stef kan je van alles vertellen over de omgeving. Kortom, een mooie uitvalsbasis voor de tochten in Gävleborgs lan.
Nog meer Zweden
Nog niet genoeg van Zweden? Ik maakte eerder een aantal blogs over de Höga Kusten regio.
Liever in het zuiden van Zweden vertoeven? Lees mijn blog over Tärnö en de omgeving van Höör.
