Startpunt: Het Klaphek in IJsselstein of Sporthal de Zebra, Goverwellesingel 10, Gouda
Het Hollandse IJsselpad stond al een tijdje op mijn “to-wandel”-lijstje, en eindelijk heb ik de 37 kilometer lange route kunnen afvinken. We besloten de route op te splitsen in twee dagen. De eerste dag wandelden we 15 kilometer van de oorsprong van de Hollandse IJssel aan de Lekdijk naar Montfoort, en de tweede dag legden we de resterende 22 kilometer af naar Gouda.
De wandeling begint landelijk en rustig. We lopen langs uitgestrekte weilanden, waar af en toe een boerderij opduikt en hazen snel wegschieten tussen het gras. De omgeving is kalm en vredig, perfect om helemaal op te gaan in de natuur. Al snel verandert het landschap; een smal fietspad leidt ons naar de Kromme IJssel, een zijtak van de Hollandse IJssel. Het water glinstert in de zon en straalt rust uit.
Even later komen we door het Hoge Land, een klein bosgebied dat meer aanvoelt als een stadspark. Het pad brengt ons naar de oever van de Hollandse IJssel, waar we niet op de witte watertoren van Nieuwegein heen kunnen. Met markante gebouw, een Rijksmonument, stamt uit 1911. Een koppeltje nijlganzen met elf jongen kiest het veilige water als we aan komen wandelen. Het tafereel is schattig, en de kleine gansjes blijven dichtbij hun ouders. Het viaduct van de A2 waar we onderdoor lopen, biedt dan weer onderdak aan vele duiven.
We wandelen verder naar IJsselstein, een stadje dat zijn oorsprong vindt in een kasteel uit de 12e eeuw. We laten het vestingstadje links liggen, dat bewaren we voor een latere verkenning. Na wat bebouwing komen we op een jaagpad, een smal pad langs het water, omgeven door natuur. Vroeger lagen er langs veel watergangen jaagpaden, waar boten met touwen door mensen (!) werden voortgetrokken Langs de Hollandse IJssel varen de bootjes nu geheel zelfstandig rustig voorbij, terwijl meerkoetjes en eenden tussen de waterplanten zwemmen. Felgekleurde kattenstaarten en koninginnekruid trekken vlinders aan die sierlijk om ons heen fladderen. Zwaluwen duiken door de lucht, en hommels, spinnen en libellen zijn druk in de weer.
We blijven de Hollandse IJssel volgen. Het pad wordt steeds smaller, maar blijft boeiend. Onderweg spotten we opnieuw nijlganzen met jongen en een familie knobbelzwanen. Bij Knollemanshoek maken we dankbaar gebruik van een rustpunt bij een boerderij voor een kop koffie met een klein taartje. Na de pauze wijken we af van de Hollandse IJssel en volgen een smal graspad door de weilanden. Hier zien we onder andere een purperreiger en een blauwe reiger, die geduldig op hun prooi wachten.
Onderweg stuiten we op een kudde koeien die het pad blokkeert. Het smalle pad biedt weinig ruimte om langs de runderen te gaan. Na wat overleg besluiten we creatief om te gaan met de situatie, waarbij mijn man en dochter via een omweg de koeien opjagen, zodat wij onze tocht kunnen vervolgen.
We lopen verder door het Groene Hart, een veenrijk gebied dat door de eeuwen heen is ontwaterd voor landbouw. Dit heeft het veen doen inklinken, waardoor de grond meters is gedaald. Dit zorgt voor grote uitdagingen op het gebied van waterbeheer, een voortdurende strijd die we onderweg letterlijk zien.
In Montfoort eindigt onze eerste dag en wandelen we via het stadspark naar ons hotel.
Dag 2
Op dag twee gaan we verder naar Gouda. We verlaten Montfoort via de IJsselpoort, de enige overgebleven stadspoort, en richten onze blik op het natuurgebied Willeskop. Hier zien we hazen, torenvalken en roeken in de weiden. We lopen over een middeleeuwse kade, waar ooievaars foerageren en een haas er als een … vandoor gaat terwijl een boer zijn land maait.
In het natuurgebied Willeskop beklimmen we een uitkijktoren, vanwaar we ver kunnen kijken, met Montfoort in de verte en de kerktoren van Oudewater opdoemend. Hier loopt ook een klompenpad(kids) die het trekpontje neemt waarna je verder loopt in een weiland. We kunnen de verleiding niet weer staan en gaan op en neer met het pontje. Het gebied is gevarieerd, met water, eilandjes en moerassen. Staatsbosbeheer noemt het niet voor niets een “vogelfeest”: lepelaars, eenden, ganzen, knobbelzwanen en kieviten vinden hier een veilige plek om te rusten en te broeden. Er is dan ook doorlopend van alles te zien.
Via een lang fietspad komen we aan in Oudewater, een oud vestingstadje dat waarschijnlijk al in de achtste eeuw ontstond. Het stadje is vooral bekend om de Heksenwaag, waar mensen twee eeuwen lang werden gewogen om te bepalen of ze heksen waren. Na een kort bezoek zetten we onze tocht voort richting Hekendorp.
Hekendorp is een klein dorp met een rijke geschiedenis. Hier speelde in 1787 een belangrijke gebeurtenis: Wilhelmina van Pruisen, de vrouw van stadhouder Willem V, werd hier tegengehouden door de Patriotten toen ze op weg was naar Den Haag. Ze verbleef in een boerderij naast de Goejanverwellesluis, wachtend op toestemming om verder te reizen, die uiteindelijk nooit kwam.
Het laatste deel van de route brengt ons via een fietspad naar Haastrecht. In Haastrecht vormt een ophaalbrug een markant element. De brug gaat maar eens in de paar uur open en we kunnen ons de stress van menig schipper voorstellen. Stress hebben wij allerminst, want al snel wandelen we weer door het groen verder naar Gouda. De route eindigt wat anoniem aan de rand van de stad, maar we hebben volop genoten van de prachtige natuur en de charmante stadjes langs de Hollandse IJssel.
Ook op pad
Wil je ook het Hollandse IJsselpad wandelen? Alle informatie, de GPX en nog 21 kleinere wandelroutes die allemaal aansluiten bij het Hollandse IJsselpad zijn te vinden op de website van het Hollandse IJsselpad. Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Stichting De Utrechtse Waarden, een samenwerkingsverband met de gemeenten Oudewater, Montfoort, Lopik, IJsselstein en het Hoogheemraadschap de Stichtse Rijnlanden.