Startpunt: Parkeerplaats Hotel Holthurnsche Hof, Berg en Dal
Stichting Uitgeverij Matrijs heeft een prachtige reeks erfgoedroutes. Daarin worden historische sporen in een gebied tot leven gebracht. Veel uitleg in de gidsen over de geschiedenis van een plek en een gegarandeerd mooie wandelroute die er voor zorgt dat je wandeling meer inhoud krijgt. De erfgoedroute van Berg en dal stond maar kort op het lijstje. Romeinen hebben in deze streek behoorlijk wat sporen achter gelaten en daar ging het boekje dan ook met name om. Agnes vind de Romeinen superboeiend, dus een goede reden om een mooie wandeling te gaan maken.
Laat het nu heel toevallig de Nationale Romeinenweek zijn. Wist niet eens dat het bestond, kwam dat toevallig net tegen. We starten onze wandeling bij Holthurnsche Hof, in de tijd van de Romeinen een oude steenbakkerij. De gehele route is 20 kilometer, maar het is een zwaar terrein met veel heuvels en dalen en we hebben maar een middag, dus we besluiten gebruik te maken van de afkorting. De route wordt dan ruim 13 kilometer. Een mooie afstand.
Al meteen na vertrek komen we in een prachtig beukenbos dat bij het landgoed hoort. Even verderop vinden we een grote kuil met water. Het is een oude leemput. De leem die hier gewonnen werd, werd in het Holthurnsche Hof verwerkt tot stenen. Er zijn in deze omgeving meer van deze putten te vinden. Even later wandelen we letterlijk op de grens. Rechts van ons glooit het Duitse land met wuivende koolzaad op de akkers.
De motte op de Duivelsberg laten we rechts liggen, die hebben we vaker gezien. We dalen of en komen op een oude Romeinse weg uit. Deze weg loopt vanaf de Rijn in een gestage helling omhoog naar…. (het wordt eentonig) Holthurnsche hof. Je merkt al wel dat die plek voor de Romeinen superbelangrijk was. Al afdalend naar beneden komen we bij een moeras. Er doorheen stroomt de Filosofenbeek. Een prachtig beekje met leuke planten, zoals de dotterbloemen die nog in bloei staan.
Eenmaal in Beek aangekomen vinden we daar de geschiedenis van de wasvrouwen die het heldere bronwater gebruikten om in te wassen. Later zijn er ook wasserijen uit ontstaan. Agnes doet even voor hoe dat er vroeger uit heeft gezien. Later zien we aan de andere kant van Beek ook nog een stambeeld van een wasvrouwtje.
We lopen de berg weer op en komen langs het Centrum voor Nederlandse cultuurlandschappen. Het centrum is dicht, maar ook in de omgeving is de invloed van het centrum goed te merken met hagen, mooie bermen en knotwilgen. Een mus zit zich in een plasje te wassen en lijkt zich niet aan ons te storen. We dalen via het Keteldal weer af en we bevinden ons letterlijk op een oude grens tussen Nederland en Duitsland wat wordt gesymboliseerd door een mooie wegwijzer.
Na weer een stukje beek gaan we Heerlijkheid Beek in. We passeren een paar keer een beek en lopen langs de befaamde kabouterboom. Bovenaan komen we uit in Berg en dal en zien daar door de bomen een prachtig uitzicht met het kerkje van Persingen prachtig in het midden. Aan de andere kant van Berg en Dal lopen we weer het bos in. Langs een zandafgraving en komen dan in de wereld van de aquaducten. Het water is ver te zoeken, maar de Romeinen hadden voor hun kampement in het oosten van het huidige Nijmegen water nodig. Door het aanleggen van waterkanalen kregen ze het water daar. Het is een heel systeem. We lopen eerst door het Louisedal en nadat we om Watermeerwijk zijn heen gelopen en een aantal beukenlanen doorkruist hebben, komen we bij het Kerstendal. Niet te geloven dan ze 2000 jaar geleden dit allemaal met een schepje gedaan hebben. Wordt al moe bij het idee eraan te moeten beginnen.
En zo komen we weer terug bij het landgoed Holthurnsche hof. Waar ook nog foto’s te bekijken zijn van de vondsten uit de Romeinse tijd. Wil je de route ook eens lopen met meer interessante informatie, bestel dan het gidsje via de website van Uitgeverij Matrijs.