Startpunt: Duindomein Ter Helme, Kinderlaan 49-51, Oostduinkerke
Bij een vakantie aan zee is er toch niks heerlijkers dan te struinen door de duinen. De ene keer met uitzichten over de heuvels, dan weer windstil beschut in een kom. Van bos naar een open landschap. De variatie is groot. We gaan op ontdekking in het duingebied Ter Yde.
Bij aankomst gisteren in het Duindomein kreeg ik het gevoel dat ik een gelukzak was. Letterlijk! Ik ontving namelijk een tasje met daarin allerlei routes in de omgeving. Wij besluiten de auto lekker bij het hotel te laten staan en te gaan voor de bewegwijzerde wandeling Ter Yde. Heerlijk als een route al uitgezet is, dan hoef je alleen maar de pijltjes te volgen en te genieten.
Voordat we aan de route beginnen, moeten we eerst ons heerlijke bed verlaten, maar zodra we het uitgebreide ontbijtbuffet zien, zijn we dat allang weer vergeten. Wat een keuze! We verwennen ons buikje goed, want we kunnen wel wat energie gebruiken. Zodra we namelijk Ter Helme verlaten en via de achterkant van het gebouw de duinen betreden, mogen we ons meteen verheugen op een flinke klim in het mulle zand. Bij iedere stap omhoog glij je er soms twee achteruit, maar we komen er wel. Later leren we op een informatiepaneel dat dit de Karthuizerduinen zijn, grote paraboolduinen. Het voordeel is dat het Duindomein vanaf hier een heel andere aanblik krijgt. Hier zie je pas hoe het in de duinen ligt en waarom het deze bouwstijl heeft. In het verleden is het gebouw wel eens ondergestoven. Bij deze aanblik snap je meteen hoe dat kan gebeuren.
Eenmaal bij de weg is het nog een kort stukje voor we de Ter Yde-route kunnen oppakken. Ter Yde is een van de grotere duingebieden in de kralenketting van natuur tussen Nieuwpoort en Duinkerke. Langs de kust bij Ter Yde zijn veel verschillende soorten duinen en planten. Dit komt vooral door de IJzermonding, een rivier die vroeger in zee uitmondde. Tussen de 8e en 10e eeuw ontstonden de eerste duinen aan de zuidkant van de IJzermonding. De Oostvoorduinen zijn hiervan nog een overblijfsel. Later raakte de IJzermonding verstopt door het zand. Daardoor ontstonden zijkanalen, zoals het Vloedgat. Deze mondde uit in zee bij het huidige Oostduinkerke-Bad. Aan de zuidkant van het Vloedgat kwamen nieuwe duinen, zoals de Zeereepduinen.
In de 13e eeuw ontstond bij het Vloedgat een vissersdorp, Nieuwe Yde. Maar in de 16e eeuw sloot het Vloedgat zich af van de zee. Daardoor ontstonden verder landinwaarts nieuwe duinen, zoals chaotische duinen en grote paraboolduinen, waaronder dus de Karthuizerduinen.
Een deel van het oude Vloedgat bleef een nat gebied. Hier groeide later het Hannecartbos. Het grondwater stroomt nog steeds langzaam naar de IJzer via een waterloop zonder naam. Tijd om dat Hannecartbos te ontdekken, dat overigens zijn naam dankt aan de familie Hannecart die vanaf 1930 het bos aanplantte. Dat het een waterrijk bos is, is te zien aan de populieren die een mooie laan vormen. Het fluitenkruid, smeerwortel, boterbloemen en zelfs de reigersbek bloeien hier hoog en welig. Let ook op de vele slakken op de boomstammen, ook dat is een teken dat het een vochtig bos is. De vochtige historische graslanden zijn deze tijd van het jaar vanwege de zeldzame flora afgesloten. Maar vanaf het klaphek is te zien dat de ratelaars en de orchideeën het hier naar hun zin hebben.
Via het Loze Vissertjespad, waarvan je zelf mag invullen of ‘loos’ ondeugend of werkloos betekent, komen we bij de Plaatsduinen. De route neemt eigenlijk de asfaltweg, maar op de kaart zien wij dat een ommetje via de duinen ook kan om dan weer aan de andere kant van de Plaatsduinen de route weer op te pakken. Het is een gevarieerd gebied dat flink heuvelt. We proberen de geelrode markering van het streekpad te volgen om goed bij het einde te komen, maar dat lukt door de heuvels niet altijd even goed. In het zand vinden we diverse soorten slakken. Dat laat ook weer de grote diversiteit van het gebied zien. Duinviooltje, duinrozen en rimpelrozen bloeien en uiteindelijk vinden we de uitgang van dit leuke stukje duin.
De Vlaamse kust staat vol met villaparken, dus ook deze route pakt hier een stukje van mee. Bij een kinderopvang staat een reusachtig konijn. Ik heb meer van deze konijnen hier in de omgeving gezien. Ik denk dat het de plaatselijke trots is. Dan valt mijn oog ineens op een pluimachtig gras: vossenstaart? Nazoeken leert dat het hazenstaart is, dat het zeldzaam is en eigenlijk alleen nog in de duinen voorkomt. Het komt oorspronkelijk uit het Middellandse Zeegebied. Wat een tof plantje om te zien.
Met zicht op Villa Belvédère, dat in cottagestijl na de Eerste Wereldoorlog is gebouwd om de voorganger te vervangen, lopen we naar beneden om in het centrum van Oostduinkerke uit te komen. We eten ons broodje, dat we bij de bakker gehaald hebben, op bij de beelden van de garnalenvissers. Sinds 2013 staat het traditionele garnalenvissen met vissers die in gele regenjassen op grote werkpaarden zitten op de UNESCO-lijst van immaterieel cultureel erfgoed. Het hele jaar door worden hier paardenvisdemonstraties gegeven om deze eeuwenoude traditie in leven te houden.
Ook hier wederom hoogbouw langs de kustlijn. Een oud huis staat tussen de nieuwe hoge flats. Het geeft een beeld van hoe de kustlijn er 100 jaar geleden uitzag. Waarschijnlijk was het toen ook al populair, want we zijn hier zeker niet de enige op de zeedijk. Na Oostduinkerke besluiten we nog een stukje van de route af te wijken en het strand mee te pakken.
Net voor Nieuwpoort duiken we de duinen weer in en komen uit bij overblijfselen van bunkers die deel uitmaken van de Atlantikwall, een verdedigingslinie van de Duitsers van maar liefst 5.300 km lang, van Noorwegen tot aan de Frans-Spaanse grens. Hier in de duinen ligt een aantal bunkers op een rij en wordt het weerstandsnest Waldersee genoemd, met niet alleen bunkers, maar ook loopgraven, geschutstellingen en observatieposten.
Vanuit hier is het nog maar een klein stukje terug naar het Duindomein, waar we heerlijk uitrusten op het terras na deze prachtige wandeling.
Ook naar de Vlaamse kust?
Dit artikel is tot stand gekomen in samenwerking met Duindomein Ter Helme. Ooit begonnen voor kinderen van zelfstandigen, is het domein nu een toegankelijke plek voor gezinnen, ouderen, mensen met een beperking én wandelaars. De sfeer is warm, het personeel super vriendelijk, en de prijzen verrassend laag. Kijk voor meer info op terhelme.be.